Een dochter van een van onze Tilburgse leden ontving onlangs van haar opa een mooi brief, kort voordat hij overleed… In deze brief legt hij uit waarom stemmen zo’n belangrijk recht is, en waarom hij kiest voor PvdA. Met toestemming van de familie delen we de brief graag met jullie:

“Beste kleinkinderen,

Ja, een nieuw jaar. Hopelijk een jaar waarin Corona overwonnen wordt.

Maar er is meer aan de hand. In maart zijn er in Nederland verkiezingen voor de 2e kamer.

Dat lijkt gewoon, maar dat is het niet. Wat er al niet aan vooraf ging.

Pas na vele eeuwen met grote beschavingen, denk aan het Perzische rijk, het Egypte van farao’s, de oude Grieken en het Romeinse rijk, waarin slaven en lijfeigenen normaal waren, werd in de 18e eeuw door o.a. Franse filosofen als Voltaire en Rousseau de vrijheid en gelijkheid van ieder mens als menselijke waarde verwoord. Rond 1790 leidden die gedachten tot De Franse Revolutie met als leus: Liberté, Egalité et Fraternité. (Vrijheid, Gelijkheid en Solidariteit). Daarmee was het grote verschil tussen mensen niet plotseling weg. Napoleon werd keizer en na zijn val veranderde de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden in Het Koninkrijk Nederland met de Oranjes als Koninklijke familie. Koning Willem I regeerde het land. De geest van de Franse revolutie was echter niet verdwenen.

In ons land leidde dat tot het stichten van een parlementaire democratie. In 1839 schreef Thorbecke een nieuwe grondwet waarbij de regeringsmacht bij het parlement (Eerste en Tweede Kamer) kwam te liggen.

Denk nu niet, dat daarmee de regeringsmacht en de controle gelijk was aan ons huidige stelsel. Zo mochten alleen mensen, die belasting betaalden, stemmen. Vrouwen mochten helemaal niet stemmen. Natuurlijk was daar onvrede over. Aan het einde van de Eerste Wereldoorlog (1918) werden in veel landen in Europa vorsten afgezet en republieken gevormd. In Nederland kwam het niet zo ver, maar er kwam wel algemeen kiesrecht voor mannen en vrouwen. Dat laatste was niet vanzelfsprekend. Zo werd vrouwenkiesrecht in Frankrijk pas in 1939 ingevoerd. De invoering van algemeen kiesrecht en kiesrecht voor vrouwen werd ingevoerd onder druk en met medewerking van de SDAP, de voorloper van de huidige Partij van de Arbeid.

Het algemeen kiesrecht bracht in Nederland voor de Tweede Wereldoorlog de kerkelijke partijen aan de macht. Nederland was toen erg verzuild. Katholieken, hervormden en gereformeerden hadden ieder hun eigen politieke partij, hun eigen school, hun eigen vakbond en er was een katholieke voetbalcompetitie en een katholieke voetbalbond. Protestants voetbal was er voor de tweede wereldoorlog nauwelijks. Arbeiders werkten ook op zaterdag. In de landbouw wel tot 4 uur ‘s middags. Op zondag mochten protestanten natuurlijk niet sporten en op zaterdag konden ze niet.

Na de Tweede Wereldoorlog waren de verhoudingen en de gedachten nogal veranderd.

Naast de christelijke partijen werd ook de Partij van de Arbeid belangrijk. Veel zaken, die nu nog gelden, werden ingevoerd. Denk maar aan de AOW, de 5-daagse werkweek, leerplicht tot 16 jaar, ziekenfonds en een nieuw scholenstelsel. Om naar de universiteit te kunnen gaan moest je in de jaren 50 een diploma hebben van de HBS. (Hogere Burger School). Die naam zegt genoeg.

In de jaren tachtig van de vorige eeuw veranderde het politieke speelveld weer. Onder aanvoering van Reagan in Amerika en Thatcher in Groot-Brittannië werd een kapitalistische koers gevaren. Minder overheid, meer bedrijfsleven. In Nederland zorgden vooral kabinetten onder leiding van Ruud Lubbers voor het volgen van die koers. Dat heeft geleid tot een grote kloof tussen arbeid en kapitaal. De lonen van werkenden zijn sinds de jaren 90, gecorrigeerd voor inflatie, niet meer gestegen, terwijl bedrijfswinsten enorm zijn toegenomen. Dat heeft grote gevolgen. Grote groepen werkenden, kunnen bijvoorbeeld geen huis meer kopen van hun maandsalaris.

Het moet dus anders.

De overheid moet weer meer invloed krijgen. Het aandeel van werkenden in de economie moet groter worden. De grootverdieners moeten meer bijdragen via belastingen.

We moeten meer omzien naar elkaar en kiezen voor een zeker bestaan voor iedereen.

Daarvoor kunnen we kiezen in maart. Partijen die deze lijn min of meer voor staan, zijn PvdA. GroenLinks en D66. Ik kies voor de PvdA. De partij die koos voor vrouwenkiesrecht, voor AOW, onderwijs voor kinderen, voor ziekenfonds en eerlijk delen via de belastingen.

De partij die nu weer zoekt naar zekerheid voor iedere Nederlander. Jullie mogen allemaal meedoen in maart. Gebruik je stemrecht, nu iedere Nederlander die recht heeft om mee te beslissen.

Kies een partij die past bij de oude leus: Vrijheid, Gelijkheid en SOLIDARITEIT.

Opa”