Help de kwetsbaren, breek het bestuursakkoord open.

Op 25 mei is er in de Tilburgse gemeenteraad gedeebatteerd over de gevolgen van het coronavirus voor Tilburg en de tussenbalans (halverwege het bestuursakkoord Gezond en Gelukkig, 2018-2022). Lees hieronder de spreektekst van Yusuf:

De coronacrisis is een gezondheids-, economische én samenlevingscrisis ineen. De vraag waar we vanavond een voorschot op nemen is, ‘Hoe ziet de samenleving van morgen er uit?’

Het antwoord daarop gaat niet alleen over steun op de korte termijn, maar vooral ook over de vraag hoe we inwoners, ondernemers, verenigingen en maatschappelijke en culturele instellingen overeind houden op de lange termijn. Eerlijk en fatsoenlijk. Want na de uitbraakfase van de pandemie en de overgangsfase, waar we nu in zitten, volgt de onvermijdelijk langdurige fase van de anderhalvemetereconomie en de anderhalvemetersamenleving.

De anderhalvemetersamenleving brengt een fors palet aan kwetsbaarheden en uitdagingen met zich mee. De slachtoffers van vandaag zijn niet per definitie de kwetsbaren van morgen. Vandaag zijn het de ouderen en de zieken, die het grootste gezondheidsrisico lopen, morgen zijn het de werknemers, zzp’ers, ondernemers en maatschappelijke instellingen, die in broodnood komen. Het zijn de kinderen in ontwrichte gezinnen, de mensen met psychische problemen, de verslaafden en daklozen, die uit beeld dreigen te raken en waarvoor als we niet uitkijken morgen nog minder hulp beschikbaar is.

Wij hebben ons als pvda ook de vraag gesteld ‘Wat is cruciaal voor de lokale samenleving? Denk daarbij aan voorzieningen op het gebied van armoede en (jeugd)zorg; aan het open houden van de werkbedrijven en vormen van dagbesteding; aan culturele initiatieven, bibliotheek, musea, podia en festivals; aan verenigingen, die het bindmiddel vormen van onze samenleving, van sport tot carnaval; en aan zwaar geraakte sectoren als de horeca en evenementenbranche. Zaken die Tilburg kleur geven.

Ook legt de crisis een voortdurend en klemmend beslag op de nu al onder druk staande zorg-, onderwijs-, politie- en welzijnswerkers, op hen die ons door deze crisis slepen. De pvda heeft voor de crisis haar zorgen geuit over de groeiende tweedeling, tussen mensen met en zonder vermogen, tussen wijken en centum, tussen stad en platteland, in het onderwijs, tussen ziek en gezond en tussen het stadhuis en de inwoners.

Tot slot over de financiën.
De crisis legt een bom onder de huishoudportemonnee van gemeenten, die door de trap-op-trap-af en toenemende uitgaven in het sociaal domein ook voor de coronacrisis bijna leeg was. Steunmaatregelen kosten geld. Ingeschat wordt dat de coronacrisis in dit jaar minstens 5 tot 10% van de gemeentelijke begroting aan extra lasten met zich meebrengt. Dat zijn vele miljoenen voor Tilburg. Hoewel we een vermogende stad zijn hebben we dit geld ook niet direct op de plank. Andere gemeenten willen dan ook dat Den Haag extra geld beschikbaar stelt. Die roep is logisch, maar let op: als het kabinet één jaar incidenteel geld vrij maakt en het jaar daarop fors gaat bezuinigen, betekent dat alleen maar uitstel van de problemen.

De PvdA roept het college op om met buurgemeenten, regio, provincie en de VNG een lobby richting Rijk en provincie met twee doelen: 1. Lobby voor toestemming om de coronalasten als incidenteel nadeel te beschouwen en buiten de boeken te houden; 2. Lobby voor financiering door: a) Rijksbijdragen; b) aangetrokken langjarige geldleningen (met zeer lage rente); en c) inzet van eigen reserves.

En de PvdA stelt voor om langjarig de tijd te nemen om de coronalasten terug te betalen. Is het college eens met de voorgestelde denkrichting?

Het is voor de PvdA en ik hoop voor de raad in Tilburg belangrijk om ervoor te zorgen dat we een scherp beeld krijgen. Zowel een periodieke thermometer van de lokale financiën áls van de verwachte maatschappelijke impact zijn van cruciaal belang. Het college heeft daartoe een eerste aanzet gedaan. Is het college voornemens de raad periodiek te voorzien van sturingsinformatie?

De coronacrisis raakt alle bestaande zekerheden. Zo ook de verhoudingen in de lokale politiek. De coronacrisis vraagt ook een anderhalvemeterdemocratie, niet om een hinkelbaan. Niet om een buurtbarbecue, maar om solidariteit en eendracht. De PvdA kent u als een partij die verantwoordelijkheid durft te nemen in moeilijke tijden. Martin van Rijn laat dat landelijk zien. Lokaal zijn we daartoe ook bereid en willen we de coalitie en de partijen die het bestuursakkoord hebben gesteund vanavond een handreiking doen en daarmee vragen om het bestuursakkoord open te breken. Onlangs hebben wij een voorstel ingediend om lokale ondernemers en gezinnen met een minimum inkomen te helpen met een crisistegoed. Geïnspireerd op het burgerinitiatief om de horeca te helpen en zorgmedewerkers een uitje te bieden. Het crisistegoed helpt heel veel ondernemers en gezinnen direct uit de brand en biedt hen enige ademruimte. Laten we de rekening van de coronacrisis eerlijk en fatsoenlijk verdelen. Indien uw college bereid is lokale ondernemers en gezinnen met een minimuminkomen tegemoet te komen, dan vind u ons na de tussenbalans aan uw zijde. Voor een socialer en sterker Tilburg.

Naschrift: de tussenbalans zal op 6 juli 2020 besproken worden in de gemeenteraad.