Algemene beschouwing begroting 2025

Op maandag 11 november kwam de gemeenteraad bij elkaar voor de algemene beschouwingen over de begroting van 2025. Fractievoorzitter Stefan Jansen sprak namens de PvdA Tilburg. Hieronder staat onze inbreng. Daaronder staat een kort overzicht van de moties die wij zullen inbrengen tijdens de raadsvergadering donderdag 14 november. Donderdag begint de vergadering om 10:00, dan zullen alle moties en amendementen van de partijen aan bod komen. 

De begroting 2025 is alweer de derde begroting van deze raadsperiode. Ik start met twee grote zorgen die we als PvdA hebben. Maar ik beloof jullie dat we positief zullen eindigen.

De eerste zorg -en hoe kan het ook anders bij een begroting- gaat over geld. De gelden die nodig zijn om het tempo van investeringen vast te kunnen houden. Wat betreft de PvdA Tilburg is het aangaan van méér schulden op termijn onhoudbaar. Investeringen moeten worden betaald door weer te gaan sparen. Om niet vast te lopen, móeten we deze periode knopen door gaan hakken over een andere financiering. En wat ons betreft horen hogere inkomsten, in lijn met andere grote gemeenten, daar zeker bij. Wíj lopen als PvdA daar níet voor weg.

De tweede zorg zit in Den Haag. De coalitie van NSC, BBB, PVV én VVD beweegt in precies de tegenovergestelde richting van wat we in Tilburg doen. Waar wíj investeren in het tegengaan van segregatie in het onderwijs, schaft Den Haag de brede brugklas af. Waar wíj investeren in cultuur en leesvaardigheid, verhoogt Den Haag de btw op cultuur en boeken. Waar wíj een doorbouwstrategie ontwikkelen en investeren in natuur, negeert Den Haag de stikstofproblematiek en gaat het land straks weer op slot. Waar wíj samen met MBO, HBO en WO investeren in het onderwijs, snijdt Den Haag radicaal in wetenschap en de toepassing daarvan. Waar wíj een Tilburg zijn voor iedereen, met goede inburgering en goede opvang, daar zet Den Haag letterlijk de mensen in de kou op straat. Kortom, zolang dit kabinet er zit, roeien we in Tilburg tegen de stroom in. De PvdA Tilburg zal heel hard mee blijven roeien, maar met de zorgen over het Haagse beleid.

Dat we het in Tilburg anders doen, laat deze begroting heel goed zien en laat deze raad heel goed zien. Als eerste de sociale investeringen in deze begroting. We zien een aantal nieuwe posten die op onze instemming kunnen rekenen: de grote slagen in de vernieuwing van de onderwijshuisvesting, de uitrol van de jongerenfondsen over heel Tilburg, de inspanningen rondom arbeidsmigranten en het structureel ruimte bieden voor organisaties die werken aan bestaanszekerheid. We verwachten van dit college ook dat we ambitieus blijven, zeker in de aankomende update van het beleid op het gebied van bestaanszekerheid.

Deze raad heeft eerder in volle breedte getoond dat we het niet accepteren dat 1.500 inwoners in Tilburg en omgeving dakloos zijn. Ongeacht van welke partij het initiatief hiertoe kwam. We zijn dan ook blij dat de Tilburgse menselijke aanpak van dakloosheid met het nieuwe actieplan in deze begroting terugkomt.

We benadrukken ook graag het forse aantal betaalbare woningen dat Tilburg erbij gaat bouwen. In het Akkoord is 35 procent betaalbaar afgesproken. Ondertussen zien we bij projecten veel hogere percentages terugkomen. Met sociale huur, middenhuur en betaalbare koop. We laten als Tilburg dus echt ons sociale gezicht zien. Daarmee doen we weer aan volkshuisvesting in plaats van dat we wonen aan de markt overlaten. Ook de aanpak van leegstand past daarbij.

Afgelopen jaar hebben we bijzondere aandacht gevraagd voor toegankelijkheid. Op het gebied van fysieke toegankelijkheid zien we grote stappen bij onze gemeentelijke gebouwen, evenementen en speelplekken. We zijn trots op de flinke verlaging van de kosten voor gehandicaptenparkeerplaatsen in deze begroting. Er moeten wel nog stappen worden gezet bij toegankelijke toiletten, bushaltes én digitale toegankelijkheid. Dat gaan we scherp volgen.

Op het gebied van onderwijs missen we nog de stip op de horizon. Er staan veel losse maatregelen in deze begroting. Maar wat zijn onze einddoelen? Onze lokale visie op onderwijs? Hoe werken we daar gestructureerd naar toe? De LEA biedt wat ons betreft daar nog onvoldoende basis voor. We zijn blij dat de 25 meest kwetsbare scholen een breed buitenschools talentprogramma krijgen. Maar hoe werken we toe naar een verlengde én rijke schooldag op alle basisscholen? Hoe zorgen we, naast de bestaande pilot, dat kinderopvang echt breed beschikbaar wordt, overal in de stad? We horen graag hoe het college hier naar kijkt.

Dan de duurzame investeringen in deze begroting. We zien in deze begroting veel nieuwe natuur rondom de stad en nieuw groen in de stad. We zijn blij met de gestelde tussendoelen voor de energietransitie naar 2030. Laat sommige partijen het klimaatprobleem maar ontkennen. In Tilburg mogen en kunnen we op dat gebied niet verslappen. We staan als PvdA daarbij ook voor een éérlijke klimaattransitie, waarbij iedereen mee kan doen. Ook de vele duurzame investeringen in sport en gezondheid doen ons goed, met name de cultuursensitieve zorg en het actieplan mentale gezondheid. We zien nog ruimte om de topsport beter te verbinden aan de breedtesport, en komen op dat punt nog met een motie. Ook het Speelbos in de Reeshof kan wat ons betreft beter en daarvoor zullen we in een motie om investeringen vragen.

Op het gebied van mobiliteit is er wat de PvdA betreft nog een extra slag nodig. Het college kondigt terecht een nieuwe Fietsagenda aan. De PvdA hamert al enkele jaren op extra investeringen in de fiets. We zien de investeringen in fietsrotondes en fietssnelwegen, maar zien tegelijkertijd ook veel fietspaden en fietsvoorzieningen die achterblijven. De slechte notering op de ranglijst van fietsgemeenten ondersteunt dit beeld. College, wat gaan we hier de komende jaren concreet aan doen?

Als derde de investeringen die de overheid dichtbij de burgers brengt. We zijn erg blij met de extra gelden voor dienstverlening. De basis moet op orde en dat begint met een overheid die bereikbaar is: per e-mail, social media en telefonisch. Ook de volgende slag op het gebied van wijkgericht werken, ondersteunen we van harte. Ook hier kunnen we echt anders opereren dan Den Haag. Wij werken vanuit vertrouwen, dichtbij, laagdrempelig en benaderbaar. Dat is hoe we in Tilburg werken als lokale overheid.

Als gemeenteraad zijn we onderdeel van de goed functionerende overheid. Als PvdA hebben we daarom extra gekeken naar hoe hierin nog slagen zijn te maken. We komen daarom met moties over de uitvoeringstoets, de regeling grote projecten en de doelen en bevoegdhedenverdeling van onze reserves.

Zoals gezegd eindigen we positief. We zijn trots op deze begroting. Op Tilburg en de Tilburgers. We laten zien dat investeringen vanuit het uitgangspunt van brede welvaart mogelijk is. We investeren in werk en wonen, zijn een sociale gemeente en doen het op een duurzame manier. Dichtbij onze inwoners. Wij staan als PvdA dan ook volledig voor deze begroting.

De PvdA brengt de volgende moties in over de begroting:

• De uitvoeringstoets beter uitgevoerd
• Grote projecten in revisie
• Topsport als motor van breedtesport en sportparticipatie
• Criteria onttrekkingen reserves concretiseren
• Speelbos in Stadsbos013

Over deze moties zal later meer uitleg en informatie volgen!