Het Tilburgerschap, alleen voor nette mensen?

Tilburgerschap. Grote kans dat u nog nooit van de term heeft gehoord. Het college van B&W heeft op 11 januari het Tilburgerschap en haar perceptie daarbij gepresenteerd aan de gemeenteraad in Tilburg. De presentatie is hier te vinden: https://tilburg.notubiz.nl/document/9607659/2 Als Partij van de Arbeid vinden we daar iets van. Fractievoorzitter Yusuf Celik verwoord door middel van een artikel. Dat artikel leest u hier:

Het Tilburgerschap, alleen voor nette mensen?

Het college van Burgemeester en Wethouders lanceert begin 2021 haar lang beloofde en utopisch vergezicht waaraan inwoners van de stad zich dienen te spiegelen, het  Til-Burgerschap. Bovenop artikel 1 van de grondwet, het recht om in gelijke gevallen gelijk behandeld te worden, komt er nu een lokale set van normen en waarden voor de Tilburgse modelburger: Hoe u moet denken en hoe u zich   -in de ogen van het college- correct en volgens de lokale gewoonten dient te gedragen.

Til–Burgers, pas op! We hebben al een grondwet en dé Tilburger bestaat niet. Hét Tilburgerschap evenmin.  Wij zijn van mening dat de introductie van het Til-Burgerschap door het college van VVD, D66, CDA en GL het onderscheid tussen burgers alleen maar verder zal vergroten. Tussen hen die er bij horen en zij die schijnbaar niet ‘passen’ in het frame. Tussen de happy few en de rest van Tilburg. Om de tweedeling in Tilburg te overkomen zien we liever een hands-on-mentaliteit, waarbij de eenzijdige blik op het centrum van de stad wordt verruimd en zich ook meer richt op de ontwikkeling van wijken en buurten. Waarbij problemen worden gesignaleerd en daadwerkelijk worden aangepakt. De constructie van het Til-Burgerschap is onnodig, onmogelijk en dus onzinnig.

Volksdiversiteit

Kijk dan toch naar de stad! ‘Tilliburgis’ is van oudsher een melting-pot van mensen die zich van buiten hier kwamen vestigen. Aangejaagd door de wolnijverheid, het kanaal, de spoorwegen en het onderwijs  zagen zij hun herdgangen, buurtschappen en het ‘nieuw verworven land’ versmelten tot de grote stad die het nu is. De zevende stad van het ‘laand’ met 220.000 inwoners. Omgaan met diversiteit zit de Tilburger in het DNA. Inwoners van het dorp Biezenmortel zullen dat de komende weken en jaren hopelijk gaan ervaren. Als stad hebben we altijd de ruimte gegeven aan verschillen. Daar heeft Tilburg het zogenaamde Til-Burgerschap nooit voor nodig gehad.

De volksdiversiteit kan in de toekomst veel meer dan nu een kracht vormen van Tilburg. Het is aangetoond dat  diverse  teams beter presteren. De coronacrisis laat zien dat creativiteit en probleemoplossend vermogen nodig is om onder moeilijke omstandigheden overeind te blijven. Diversiteit kan ons in staat stellen om na de crisis de Tilburgse handelsgeest en het verdienvermogen weer aan te jagen en daarmee beter te presteren dan andere steden. Om dit te bereiken moeten we als stad zorgen dat elk talent in de stad tot wasdom kan komen en wordt benut, ongeacht het geslacht, afkomst, seksuele geaardheid of beperking. De gemeente moet zorgen voor een inclusieve arbeidsmarkt door het diverse talent onder de 7.500 langdurige werklozen volledig te benutten en meer dan nu inzetten op het verminderen van kansenongelijkheid door het onderwijs.

Aanpakken en doen

De kracht van diversiteit benutten betekent ook dat eventuele excessen op de arbeidsmarkt en/of woningmarkt worden aangepakt. Volgens een landelijk onderzoek van de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid in 2019 honoreerde nog 40% van de uitzendbureaus discriminerende verzoeken op basis van etniciteit en volgens het SCP ervaart meer dan een kwart van onze inwoners nog steeds discriminatie, bijvoorbeeld op de woningmarkt. Daar waar onder liberale en landelijke invloeden ingezet is op zelfregulering en deze duidelijk faalt en vooruitgang echt vereist is zijn wij van mening dat er in Tilburg een actievere en sterkere overheidsinmenging nodig is. Tilburgers verlangen dat ook van een gemeentelijke overheid. We hebben het signaal over de onvrede over institutionele discriminatie tijdens de Black Lives Matter demonstratie op 6 juni op het Schouwburgplein luid en duidelijk gehoord. Het is tijd om daar echt iets aan te gaan doen.

Een betere wereld begint bij jezelf. Ook voor diversiteit ga je bij jezelf te rade. Als politieke partij, als gemeenteraad en als ambtelijke organisatie.

Als gemeenteraad is er in Tilburg nog een hele wereld te winnen waar het gaat om culturele diversiteit. Na de Black Lives Matter demonstraties was er brede steun in de Tilburgse politiek voor diversiteit en inclusie. Dan verwachten we toch ook bij de gevestigde politieke partijen verandering door meer diversiteit toe te laten op verkiesbare plekken.

Als we naar onze ambtelijke organisatie kijken dan zijn we blij met de ondertekening van het Charter Talent naar de Top (meer vrouwen in de top), de Verklaring van Dordrecht (emancipatie transgenders) en het Charter Diversiteit waarmee de gemeente als werkgever actief inzet op met meer diversiteit onder haar ambtenaren.  Toch maken we ons zorgen over de kleurloze samenstelling van de ambtelijke top. Die vormt op dit moment geen goede afspiegeling van de Tilburgse samenleving. In juni erkende de burgemeester dat er bij de gemeente Tilburg sprake was van een   ‘glazen plafond’ voor medewerkers met een migratieachtergrond. We vinden het gemeentebestuur ongeloofwaardig als zij bedrijven en organisaties aanspreekt op diversiteit terwijl zij haar eigen huis zelf niet op orde heeft. Wij vinden dat onze burgervader een taskforce moet leiden om een voorkeursbeleid op te stellen en het glazen plafond daarmee te slechten. Een afwachtende houding is niet acceptabel -en niet passend bij het ‘Tilburgerschap’.

Symboolpolitiek

Zonder een doorbraak op onderliggende problemen te realiseren of na te streven vinden we het ‘Tilburgerschap’ een cosmetisch frame zonder inhoud. Dergelijke windowdressing scharen wij onder symboolpolitiek. Als we het hebben over symbolen in de stad die gebruikt worden om het Tilburgerschap te laden dan kennen we er nog wel één.  In het onderwijspakket dat Stadsmuseum Tilburg in opdracht van het stadsbestuur heeft opgesteld staat prominent het beeld van Petrus Donders afgebeeld. Een beeld en een dossier waarbij we eveneens een afwachtende houding bij het stadsbestuur bespeuren. Het archaïsche, katholieke standbeeld in het Wilhelminapark is eigendom van de gemeente en bevindt zich in het seculiere Wilhelminapark. Duidelijk is dat het inmiddels niet meer vanuit één perspectief kan worden bezien. Nieuwe generaties en nieuwkomers in Tilburg associëren de geknielde zwarte man met onderdrukking, kerstening en kolonialisme, aldus een onderzoeker die in opdracht van diezelfde gemeente aan de slag ging.

Als het stadsbestuur het meerduidig perspectief erkent, dan moet er ook gehandeld worden. Met een beetje lef als het kan. De gemeente zou eerst in 2019 en toen in 2020 een toelichtend tekstbordje plaatsen. Tot op heden is er niks geplaatst, noch enig initiatief geweest om de stad te betrekken bij een dialoog. (Een dialoog onder volwassenen, niet alleen met kinderen!) Hoe moet een Tilburger zich voelen bij het zien van deze beeldengroep om voor het Tilburgerschap in aanmerking te komen? De lokale erfgoedsector lijkt mentaal al een stukje verder te zijn op dit dossier dan het gemeentehuis. Komt het college alleen in beweging als het beeld omver wordt getrokken of wordt beklad, zoals onlangs in de gemeente Hoorn het geval was? Of neemt de gemeente als eigenaar  zelf de verantwoordelijkheid om het beeld in een passende omgeving te plaatsen? Het gemeentebestuur van Boston heeft onlangs een soortgelijk beeld van Lincoln verplaatst met het argument dat het een betere historische context verdient. Gewaardeerde personen kunnen nu eenmaal een fout, d.w.z. niet-inclusief standbeeld hebben. Wij zijn van mening dat het standbeeld Petrus Donders behouden moet blijven, maar dat het paviljoen in Tilburg Noord een passender omgeving is.

Nu vooruit

Integratie en samenleven vraagt om het maken van keuzes zodat iedereen mee kan doen. Dat gaat niet vanzelf. Wij willen daarbij ingewikkelde vraagstukken niet uit de weg gaan. Om de tweedeling te verminderen dient de lokale overheid een actieve houding aan te nemen, of het nu gaat om het doorbreken van het glazen plafond voor Tilburgers met een migratieachtergrond, de werkloosheid, discriminatie, kansenongelijkheid, het verplaatsen van niet-inclusieve beelden of het aanbrengen van muurschilderingen die artikel 1 van de grondwet zichtbaar maken. Het Tilburgerschap geef je vorm door te doen en te handelen -niet door een zoveelste nota te schrijven om vervolgens achterover te leunen met de gedachte dat ‘de tijd het zal leren’.

De Tilburgse eigenheid zien wij in haar verscheidenheid. De volksdiversiteit is een waarde om met trots te dragen: Dat staat bovenaan een manifest voor Tilburg! Er is geen enkele behoefte aan een manifest voor ‘ons soort mensen’, de ‘old boys’ en de ‘geslaagde’ jonge burgers die hun weg wel weten te vinden, naar de gemeente of waar dan ook. Omarm álle Tilburgers, zodat het Tilburgerschap niet verwordt tot een politiek-correcte spiegel van alleen maar nette mensen.

Yusuf Celik,

PvdA Tilburg